Kadasterkaarten

Welke bewerkingen kan je hier vinden?

Burcht: Popp-kaart en legger, bewerkt door Willy Trog
Melsele: Popp-kaart (deel ABC),  Popp-kaarten (deel D) en legger, bewerkt door Willy Trog
Waasmunster: Popp-kaarten (deel AC), Popp-kaarten (deel B), Popp-Kaart (deel centrum) en legger, bewerkt door Pascal Janssens
Zwijndrecht: Popp-kaart (deel AB), Popp-kaart(deel CDE) en legger, bewerkt door Willy Trog

Voor nog niet bewerkte gemeenten, vind je goede raad in artikels van onze vroegere Kronieken

Kadastrale Atlas Popp, door Willy Trog  Link artikel Kroniek 2019 pag. 7
De 19de eeuwse Popp-kaarten (handleiding), door Luc Van Thienen Link artikel Kroniek 2021 pag. 33
De Popp-kaarten gebruiken: de stam Du Tré, door Yvan Du-Tré  Link artikel Kroniek 2021 pag. 41

Toelichting

Oorsprong van het kadaster

Na de Franse Revolutie werd gebroken met de eerdere privileges van het Ancien Régime. Gelijkheid hield in dat iedereen op een evenredige manier zou bijdragen in de belastingen. Om deze belastingen rechtvaardig te kunnenverdelen moest de staat de bezittingen van elke burger kennen en zo besliste Napoleon in 1808 om over te gaan tot de opmaak van het perceelsgewijs kadaster. Voor België duurde het echter tot 1835 vooraleer dit kadaster was afgewerkt.

Sindsdien houdt het kadaster een gedetailleerde inventaris bij van alle eigendommen en eigenaarsop het Belgische grondgebied. Verschillende privé personen hebben zich aan een uitgave van kadastrale plannen gewaagd, maar alleen Philip-Christian Popp (°Utrecht 20-02-1805 – †Brugge 03-03-1879) heeft een imposant werk nagelaten, dat zelfs, tot op heden, de basis vormt voor kadastrale leggers.

In januari 1841 ontving deze voormalige kadasterambtenaar uit Brugge toestemming van de minister van Financiën voor de uitgave van een Atlas op basis vankadastrale documenten. Tussen 1842 en 1879 publiceerde Philip-Christian Popp zijn kadastraleAtlas van België (Atlas Cadastral Parcellaire de la Belgique). Dit werk vormt vandaag een belangrijke bron voor al wie op zoek is naar informatie over vastgoed en grondbezit in denegentiende eeuw.

De Popp Atlas telt ruim 2.000 kaarten en 30.000 registerbladen verspreid over 1.736 delen. Elk deel beschrijft het vastgoed van een gemeente en omvat de volgende kadaster documenten:
  • de Popp-kaart van de gemeente op diverse schalen van 1/500 tot 1/5000, naargelang het detail, met weergave van topografische elementen als gebouwen, waterlopen en wegen.
  • de kadastrale legger bevat de nummers van de percelen, alsook de namen, voornamen en de adressen van deeigenaars, eveneens de natuur, de oppervlakte, de klassering en het netto belastbaar inkomen per bebouwd of onbebouwdperceel (KI), de totale oppervlakte van de gemeente, het tarief van de netto waarde per natuur en per klasse van degrondeigendom. De legger vermeldt ook de personen die genieten van een vruchtgebruik, een erfpacht en een recht vanopstal.

Popp begon dit reuzenwerk aan de Belgische kust in Oostende en trok zo verder landinwaarts. De Atlas dekt vrijwel geheel de provincies West- en Oost-Vlaanderen, Brabant, Henegouwen en Luik,. Van de provincie Antwerpen zijn het arrondissementAntwerpen gedeeltelijk en het arrondissement Mechelen integraal gepubliceerd. De provincies Limburg, Namen en Luxemburgwerden niet in kaart gebracht. Een minpunt van de Atlas is, waarschijnlijk uit commerciële overwegingen, de afwezigheid van jaartallen, doch door analyse van genealogische gegevens kan de datum vrij nauwkeurig bepaald worden.